GROENTEN schillen op een efficiËNTE manier

stoomschilmachines VOOR EEN MAXIMAAL RENDEMENT

Bij het schillen van aardappelen en groenten draait alles om consistentie: de consistentie van de grootte, vorm en kwaliteit van de producten die de schilmodule binnenkomen, en vervolgens de consistentie van het schilproces om de hoogste opbrengst te behalen met een minimaal energieverbruik. Stoomschilmachines combineren een maximale capaciteit en energie-efficiëntie.

Plaats in het proces

Schilmachines vinden we vooraan in het verwerkingsproces. Voorafgaand worden de aardappelen of andere groenten meestal gewassen, na de levering vanuit de vrachtwagen of het schip. Dikwijls vindt hierbij ook al een eerste inspectie op vreemde voorwerpen plaats, zodat die zo vroeg mogelijk uit de productiestroom verwijderd kunnen worden. Vóór het schillen worden de groenten doorgaans op grootte en kwaliteit gesorteerd, zodat er een consistente batch aan de schilmachine wordt aangevoerd (zie verder).

Na het schillen kunnen de processtappen sterk variëren, afhankelijk van het beoogde eindproduct (verse of diepvriesfrieten, chips, kroketten, aardappelvlokken ...). Om te beslissen hoe de groenten het best verder kunnen worden verwerkt, is het belangrijk om eerst de kwaliteit ervan te meten. Van zodra de schil verwijderd is, kan de kwaliteit van de grondstof en de potentiële opbrengst correct worden ingeschat. Na de schilmodule kan er dus een nieuwe sorteerstap worden ingebouwd, voor de aanvoer van de geschilde groenten naar de volgende fase in het proces.

Flexibiliteit
De marges en opbrengsten variëren aanzienlijk in de wereld en we zien de gevolgen van de klimaatverandering in de variabiliteit van de producten. Naast de productgrootte zijn er ook variaties in vreemde vormen en in een breed scala van afwijkingen in de schil.

Als verwerker moet u echter telkens een eindproduct van hoge, constante kwaliteit afleveren en de maximale waarde uit elke aardappel of groente halen.

Daartoe zijn marges belangrijk, maar die veranderen voortdurend. Dit betekent dat de efficiëntie van het schillen afhankelijk is van flexibiliteit: het vermogen om zich (automatisch) aan te passen aan de variaties in de grondstof.

schilmachines

VOORSorteren

Zoals gesteld, worden de groenten meestal voorgesorteerd, wat helpt om een goede standaardgrondstof aan de schilmachine te leveren. Men kan hierbij echter niet onder de schil kijken, of de omvang van eventuele gebreken of de dikte van de huid vaststellen. Dit kan betekenen dat deskundige operators voor – en na – het schillen voortdurend naar vele plaatsen op de lijn moeten lopen om de resultaten van het schilproces te evalueren.

Tegenwoordig bestaan er evenwel ingenieuze, synergetische schil- en sorteerecosystemen. Die schillen de groenten, scheiden losse schillen, verwijderen kleine defecten en inspecteren en sorteren de groenten na het schillen. Hiermee is er een constante aanpassing van de geschilde producten en valt de noodzaak van een handmatige controle weg. 

De sorteercriteria worden hierbij gekozen door de verwerker en ingevoerd in de sorteermachine. Deze criteria kunnen dan fungeren als de poort tussen de grondstoffen die de fabriek binnenkomen en de specifieke verwerkingsoplossing. Het ecosysteem gebruikt vervolgens de resultaten van de inspectie om het schilproces continu te verfijnen. 

STOOMSCHILlen

Mechanische schilmachines vervormen de aardappelen en groenten, waardoor ze waardevol vruchtvlees verwijderen. Daarom is stoomschillen tegenwoordig de meest gebruikte schilmethode op industriële schaal.

Om een dunne schil te bekomen, is een snel schilproces nodig

Een efficiënte stoomschiller levert een consistente productkwaliteit met een minimaal productverlies; zelfs bij variaties in productgrootte en -vorm. De stoom behandelt het volledige oppervlak van elke aardappel of groente en volgt de natuurlijke contouren, zodat de schil wordt gescheiden zonder de natuurlijke vorm van het product te veranderen. Dit kan worden aangestuurd door een geavanceerd, automatisch controlesysteem dat het snelste schilproces en de hoogste opbrengst bereikt. Zo wordt het procesverloop dus geoptimaliseerd.

Werkingsprincipe

De eerste stap in het eigenlijke schilproces is het wegen van de aardappelen of de groenten. Dit gebeurt met een nauwkeurigheid van +/- 0,1 kg. Zo heeft elke te schillen batch een consistent gewicht, waardoor een consistente schilprestatie mogelijk is.

Het is belangrijk dat het drukvat voor het schillen wordt geoptimaliseerd voor de capaciteit en de verwerkingsbehoefte. De juiste vatgrootte wordt gewoonlijk gekozen na uitgebreide laboratoriumproeven bij de beschikbare stoomdruk en de vereiste stoomtijden.

Sommige stoomschillers hebben speciale kenmerken die ervoor zorgen dat partijen worden geschild met een korte stoomtijd (4–10 seconden) en een volledige cyclus van niet meer dan 30–40 seconden. Hiertoe behoren een grote deuropening, meerdere platen in het vat voor het mengen en verplaatsen van het product, een zeer grote stoominlaat en een snelle uitlaatklep.

Schildikte

Om kwaliteits- en voedselveiligheidsredenen moet de verwijderde schil natuurlijk voldoende dik zijn. Maar hoe dunner die is, hoe beter. Wanneer een dikke buitenlaag verwijderd wordt, is dit in feite immers een dunne laag schil en een stuk waardevol vruchtvlees. Dit levert een groot verlies op. Slechts 1 mm goed vruchtvlees dat uit de omtrek van de aardappel of groente wordt genomen, kan overeenkomen met 8% van het product.

Om te voorkomen dat het vruchtvlees met de schil wordt verwijderd, is het nodig om heel snel te schillen. Daartoe moet er snel stoom in het proces worden gebracht, moet het gehele oppervlak van de aardappel of groente snel worden verhit en moet de stoom ook snel weer worden afgevoerd. Wanneer alle drie de stappen worden geautomatiseerd en snel na elkaar worden uitgevoerd, is het mogelijk om minder dan 1 mm van het oppervlak te verwijderen.

Energie-efficiëntie en Capaciteit

Fabrikanten proberen de energie-efficiëntie van hun machines op te krikken. Bovendien werken veel energiebesparende oplossingen parallel met het stoomschilproces. Zo is de terugwinning van stoom wellicht de belangrijkste manier om de energie-efficiëntie te verbeteren. Hoe hoger de temperatuur van de stoom die het stoomterugwinningssysteem binnenkomt, hoe meer energie kan worden onttrokken en hergebruikt in andere delen van het productieproces.

Het is zoeken naar een geschikt evenwicht tussen energie-efficiëntie en verwerkingscapaciteit

Omdat de behoeften van de verwerkers verschillen, varieert ook de verwerkingscapaciteit van stoomschilmachines.  Hierbij moet er ook rekening worden gehouden met de grootte van de te verwerken aardappelen en groenten. Sommige groenten – zoals pompoenen, flespompoenen, aardappelen en wortelen – kunnen gedurende het seizoen aanzienlijk in grootte variëren.

Het is zoeken naar een geschikt evenwicht tussen energie-efficiëntie en verwerkingscapaciteit, volgens de specifieke behoeften. Als de schilmachine immers te groot is, verbruikt deze meer energie dan nodig.

Receptfunctie

Een nieuwigheid is dat sommige stoomschillers tegenwoordig over een receptfunctie beschikken. Hierdoor kan u als verwerker geoptimaliseerde programma's aanmaken met de ideale procesparameters voor elk type groente of aardappelras dat wordt geschild. De operator kan gemakkelijk het juiste recept selecteren en de verwerker kan erop vertrouwen dat een hoge efficiëntie wordt bereikt.

Met medewerking van TOMRA